Prezentujemy wielkiego tego świata w dziedzinie designu. Dieter Rams to znakomity, utytułowany i podziwiany projektant oraz mentor. Jest autorem listy dziesięciu zasad projektowania tak zwanego „Dekalogu designu Dietera Ramsa”, w którym nadaje projektowaniu znaczenie, inspiruje i wskazuje kierunki rozwoju tej dziedziny. Jeśli kupujesz produkty, znajomość zasad pozwoli dokonywać Ci trafniejszych wyborów. Jeśli jesteś projektantem, zrozumiesz dzięki nim swoją rolę oraz odpowiedzialność, jaka na Tobie spoczywa.
Kim jest Dieter Rams?
Urodzony w 1932 roku w Wiesbaden niemiecki projektant przemysłowy Dieter Rams to jeden z najważniejszych projektantów XX wieku. Pochodzący z rodziny rzemieślniczej zawsze podkreślał wielki wpływ dziadka, stolarza na dalsze jego losy jako designera. Wszystko wskazuje na to, że to dziadek jest autorem słynnego „less, but better”, które później Rams rozwijał i wprowadzał, tworząc szereg innowacyjnych produktów i koncepcji. Ukończył Arts and Crafts College w Wiesbaden w 1953 roku na kierunku projektowanie wnętrz. Po studiach rozpoczął pracę w firmie Braun, gdzie przez 40 lat nadawał produktom tej firmy ikoniczny wręcz styl. Tworzył również projekty dla innych marek. Słynne do dziś i możliwe do kupienia są meble zaprojektowane dla firmy Vitsoe (formalnie Vitsoe + Zapf) (https://www.vitsoe.com/gb/about/good-design) Dieter Rams ideę zrównoważonego rozwoju próbował wdrażać już w latach 70. ubiegłego wieku, zwracając uwagę na ogromny wpływ projektowania na przyrodę i otoczenie człowieka. Niestety nie spotkała się z uznaniem nastawionego na konsumpcjonizm społeczeństwa. Należy mieć nadzieję, że współcześnie jesteśmy jeszcze w stanie odwrócić kierunek zaśmiecania świata tanimi, niskiej jakości, nieprzemyślanymi, niepotrzebnymi produktami.
Projekty Dietera Ramsa a projekty Apple
Czytając biografię Steve’a Jobsa, natkniecie się na wątek jego fascynacji minimalistycznym designem, którym wielokrotnie podbijał świat, ale też brakiem popularnych portów lub czytników (np. płyt CD), którym wyrzucał produkty Apple na margines, doprowadzając do gigantycznych strat. Wiadomym jest powszechnie, z jaką drobiazgowością i wnikliwością Jobs traktował kwestie użyteczności, funkcjonalności i elegancji. Czerpał tu garściami z minimalistycznych projektów, jakie wprowadził na rynek Braun. Zachwycał się pralkami Miele, czemu poświęciłem osobny artykuł. Nie był w tym zachwycie nad elegancją i prostotą odosobniony. Słynny projektant Apple Jony Ive otwarcie wskazuje projekty Ramsa jako znaczące dla rozwoju projektów Apple. Znajdziecie w Internecie masę grafik porównujących iPoda i Pocket Radio T3. Na pierwszy rzut oka widać wspólne cechy, kolor czy proporcje przedmiotów, choć różni je dziesiątki lat.
Projekty Ramsa a projekty Honki
Cenimy prostotę i elegancję. Zwracamy uwagę na proporcje i kolorystyczne dopasowanie. Tak jak Rams stawiamy na użyteczność i czytelność. Elementy, które nie pełnią żadnej funkcji, usuwamy. Trendy i mody traktujemy poważnie, ale ich wpływ na projekt uzależniamy od czasu, jaki projekt powinien żyć. Kto dziś pamięta modne 6 lat temu „kafelki”? Pewnie niewielu, ponieważ każdego roku mody się zmieniają. Tymczasem projekty, które kafelki potraktowały jako swoisty grid dla projektu, przetrwały i mają się dobrze tylko dlatego, że są przede wszystkim czytelne i dostarczają ponadczasową wartość dla użytkowników.
Mając na uwadze, że Internet jest niezwykle impulsowy i pełen produktów konkurencyjnych, robimy wszystko, aby zachować odpowiedni balans między efektem „Wow” po zetknięciu użytkownika z grafiką, a przyjemnym uczuciem swobodnego poruszania się po interfejsie. Nie szukamy „oryginalności” tam, gdzie nie ma na nią miejsca. Rozumiemy znaczenie dobrze dobranego fontu i odpowiedniej jego wielkości dla różnych typów urządzeń.
Dekalog Ramsa realizujemy, stosując różne metody projektowania jak np. design thinking. Projektujemy, stawiając użytkownika w centrum. User Centered Design, czyli projektowanie zorientowane na użytkownika to podstawa, której trzymamy się od 2002 roku. W każdej z tych koncepcji i metodzie celem tworzenia projektu jest satysfakcja użytkownika nie tylko w wymiarze zaspokojenia podstawowych potrzeb funkcjonalnych. Metody te, mimo że powstały kilkadziesiąt lat temu (w ubiegłym wieku), znakomicie sprawdzają się i mają zastosowanie w projektowaniu aplikacji webowych, mobilnych, serwisów internetowych, animacji, ulotek reklamowych i billboardów.
10 zasad dobrego designu wg Dietera Ramsa.
Przenosząc się do lat 70-tych ubiegłego wieku spotkamy Dietera Ramsa pogrążonego w rozmyślaniach nad otaczającym go światem, pełnym „pomieszania form, kolorów i dźwięków”. Traktując siebie jako jednego z twórców tego świata, zaczął sobie zadawać pytanie, czy jego design jest dobry? Czym jest dobry design? Odpowiedzią na stawiane wtedy pytania jest lista 10 przykazań dobrego designu, które niezwykle trafnie definiuje zadanie projektów i projektanta we współczesnym świecie. Podsumowując 10 zasad dobrego designu:
Dobry design jest innowacyjny (z ang. Good design is innovative). Możliwości innowacji w żadnym wypadku nie są wyczerpane. Rozwój technologiczny zawsze oferuje nowe możliwości innowacyjnego projektowania. Ale innowacyjny projekt zawsze rozwija się w parze z innowacyjną technologią i nigdy nie może być celem samym w sobie.
Dobry design czyni produkt użytecznym (z ang. Good design makes a product useful) Produkt jest kupowany w celu użycia. Musi spełniać określone kryteria, nie tylko funkcjonalne, ale także psychologiczne i estetyczne. Dobry projekt podkreśla użyteczność produktu, pomijając wszystko, co mogłoby go osłabić.
Dobry design jest estetyczny (z ang. Good design is aesthetic) Estetyka produktu jest integralną częścią jego użyteczności, ponieważ produkty, których używamy na co dzień, wpływają na naszą osobę i samopoczucie. Ale tylko dobrze wykonane przedmioty mogą być piękne.
Dobry design czyni produkt zrozumiałym (z ang. Good design makes a product understandable) Wyjaśnia strukturę produktu. Co więcej, może sprawić, że produkt będzie mówić. W najlepszym przypadku jest to oczywiste.
Dobry design jest dyskretny (z ang. Good design is unobtrusive) Produkty spełniające cel są jak narzędzia. Nie są to ani przedmioty dekoracyjne, ani dzieła sztuki. Dlatego ich projekt powinien być zarówno neutralny, jak i powściągliwy, aby pozostawić miejsce na wyrażanie siebie przez użytkownika.
Dobry design jest szczery (z ang. Good design is honest) Nie czyni to produktu bardziej innowacyjnym, potężnym ani wartościowym, niż jest w rzeczywistości. Nie próbuje manipulować konsumentem obietnicami, których nie można dotrzymać.
Dobry design jest ponadczasowy (z ang. Good design is long-lasting) Unika bycia modnym i dlatego nigdy nie wydaje się przestarzały. W przeciwieństwie do modnego designu utrzymuje się przez wiele lat – nawet w dzisiejszym społeczeństwie jednorazowego użytku.
Dobry design jest przemyślany w najmniejszym detalu (z ang. Good design is thorough down to the last detail) Nic nie może być arbitralne ani pozostawione przypadkowi. Staranność i dokładność w procesie projektowania są wyrazem szacunku dla użytkownika.
Dobry design jest przyjazny środowisku (z ang. Good design is environmentally-friendly) Design w istotny sposób przyczynia się do ochrony środowiska. Oszczędza zasoby i minimalizuje fizyczne i wizualne zanieczyszczenie przez cały cykl życia produktu.
Dobry design jest tak minimalistyczny jak to tylko możliwe (z ang. Good design is as little design as possible) Mniej, ale lepiej – ponieważ koncentruje się na istotnych aspektach, a produkty nie są obciążone zbędnymi rzeczami. Powrót do czystości, powrót do prostoty.
Podsumowanie
Dobry design to przede wszystkim design przemyślany. Projekty realizujące „wizje artystyczne” autora powinny trafić do galerii sztuki, a nie szeroki rynek. Projektując dobrze dajemy większą satysfakcję użytkownikowi i nie zaśmiecamy świata, co współcześnie jest tematem bardzo istotnym.
Przydatne linki:
Film
Artykuły
- https://yestersen.com/pl-pl/cp/dieter-rams
- https://www.designalive.pl/dieter-rams-mamy-mnostwo-niepotrzebnych-rzeczy/
- https://en.wikipedia.org/wiki/Dieter_Rams
Braun
Vitsoe
